Column door Carol Hol
“Spiegeltje, spiegeltje aan de wand, welke plek in Den Haag is het meest bij-de-hand?” Hoe meer ik kijk in die spiegel, hoe meer ik het beeld van de Binckhorst zie verschijnen. Dit is eigenlijk ook niet zo gek. De Binckhorst ligt erg bij-de-hand, dicht bij het centrum van de stad en gelegen naast de Utrechtsebaan. De betekenis van bij-de-hand gaat evenwel dieper en verder dan alleen ligging. “Alles bij-de-hand” hebben, dus in je nabijheid of op locatie zo veel mogelijk kunnen voorzien in je eigen behoefte en in die van de ander, is een beweging die zich overal in de wereld voordoet. Stadslandbouw, de opkomst van creatieve productiebedrijfjes middenin de stad en allerlei vormen van delen en circulaire economie zijn daar voorbeelden van.
Op die beweging speelt de Binckhorst in. “ReSourceCity”* wil zoveel mogelijk gebruik maken van de bronnen van ideeën en materialen, kennis en kunde die Binckhorst heeft te bieden. Het is een zoektocht om dat voor elkaar te krijgen. Dat gaat niet in je eentje. Daarvoor heb je de samenwerking met anderen nodig, waarbij je “elkaar bij-de-hand neemt”, in een werkomgeving, die open is, waarin sprake is van gezamenlijke interesses en een op innovatie gerichte sfeer heerst. De grenzen opzoeken en overschrijden, contrasten zien als kansen, elkaar uitdagen en delen in het succes van de ander zijn de drijvende krachten achter een werkomgeving die ook nieuwkomers bij-de-hand neemt. Zo’n omgeving ontstaat niet vanzelf, maar heb je die eenmaal, koester en onderhoud die en grijp die met beide handen dan aan.
Zo heb ik het “I’M BINCK festival”, dat onlangs weer is gehouden, beleefd als de viering van een steeds sterker wordende samenwerkomgeving, waarin de deelnemers elkaar vanzelfsprekend bij-de-hand nemen. Het delen van de kunde om alles bij-de-hand te produceren vraagt ook om de ontwikkeling en uitwisselen van slimme kennis. Hier komen we op de derde betekenis van bij-de-hand: slim, ook wel smart genoemd. Het kan niet ontkend worden dat er in de Binckhorst plekken zijn waar bij-de-hante ondernemers en kunstenaars ideeën en concepten verzinnen, die zij in samenwerking met kundige vaklieden uittesten. De Binckse Belofte, het werkbier van de Binckhorst, en de Mobiele Kiosken demonstreren dat het in de Binckhorst gebeurt. Het lijkt er op dat in de Binckhorst de drie betekenissen van bij-de-hand zich aan het verbinden zijn: “alles bij-de-hand hebben”, “elkaar bij-de-hand nemen” en “bij-de-hand zijn”.
Als dat zo doorgaat, dan heeft Den Haag met de Binckhorst een bij-de-hand gebied in handen die het pad van de tweede naar de derde industriële revolutie effent. Waar in de tweede industriële revolutie massaproductie van series (n>>>1) de maat slaat, met de lopende band als icoon, brengen de nieuwe technologieën van de derde industriële revolutie, zoals 3D Printen, het produceren van een serie aan maatwerk (n=1) dichtbij, bij-de-hand. Het verleden hoeft daarbij niet uitgewist te worden. Is het toeval dat in de Binckhorst, verhalen over 3D-geprinte auto’s de ronde doen? Midden in een omgeving die nog zo de kenmerken van de tweede heeft, ontpopt zich in de Binckhorst nieuwe bedrijvigheid en ondernemerschap die op de golven van de derde industriële revolutie de stad inkomt. “Je vindt er lassers en kunstenaars, maar ook advocaten en Innovators die bezig zijn met duurzaamheid”.
Dit is de formule: verstandjes + handjes = bij-de-handjes.
In de Binckhorst ontwikkelt zich, samenvattend, een nieuwe stedelijke orde, een samenwerkomgeving die zich niets aantrekt van scheiding naar functies, die voorbij oude indelingen in top-down en bottom-up gaat, die maatschappelijk bewogen en commercieel bezig is, die groot en klein samenbrengt en die de tweede met de derde industriële revolutie weet te combineren.
Den Haag, wees bij-de-hand, neem de Binckhorst serieus bij-de-hand, dan heb je als Wereldstad aan Zee “alles bij-de-hand”!
Carol Hol, 9 december 2014
*Project van Mobiel projectbureau OpTrek